Tatars In Poland

If it's not a coincidence, Uyshun(Uushun), Naiman, Jalair, Bahrin(Barin), Kongret(Khongrat, Onggirat) should be the most famous Turco-Mongol tribes during the time of Chinggis Khaan. Uhlan or Ulan means red in Mongolian.

I wrote a post about Khongrats yesterday, I hope it's helpful for the discussion here.

http://www.allempires.com/forum/forum_posts.asp?TID=6242& ;PN=1

no, Baator (Ba'atur in old Mongolian) means hero.

but Uhlan in this case comes from Turkic Oglan, which means youth IIRC.

I guess that from Crimea

This text comes from the site of Polish Tatars, ill try to translate briefly what they say:

"Tatarzy Rzeczypospolitej, zwani te� Tatarami Wielkiego Ksi�stwa Litewskiego, w skr�cie - Tatarami litewskimi, zwi�zawszy raz na zawsze los sw�j z Polsk�, od 600 lat s� wiernymi synami nowej ojczyzny - po tatarsku - vatan. Przybywali na rozlegle ziemie W.X.L. z terytori�w Z�otej Ordy, p�niej Wielkiej Ordy, Chanatu Krymskiego, Chanatu Kaza�skiego i Astracha�skiego, pa�stw tatarskich powsta�ych po rozpadzie Z�otej Ordy.

Migracja tej ludno�ci na ziemie Rzeczypospolitej trwa�a od ko�ca XIV a� po koniec wieku XVII. Ostatnia fala emigracji mia�a miejsce ju� w wieku XX, po 1917 roku i by�a to w przewa�aj�cej mierze emigracja polityczna tatarskich dzia�aczy religijnych i narodowych, kt�rzy musieli ucieka� spod bolszewickiego terroru.

Od ko�ca wieku XVIII, poprzez wiek XIX, Tatarzy ulegali coraz wi�kszej polonizacji, zw�aszcza warstwy wy�sze - ziemia�skie, i bia�orutenizacji w wypadku drobnej szlachty zagrodowej i mieszka�c�w miast. Od tej pory mo�na ju� m�wi� o Tatarach polskich, tym bardziej, i� spora cz�� tej grupy etnicznej uczestniczy�a, zw�aszcza szlachta tatarska, w walce o Niepodleg�� Rzeczpospolit�.

Tatarami litewskimi nazywali swoich pobratymc�w z Lechistanu tak�e Tatarzy krymscy i Turcy osma�scy, a przekr�ciwszy w wyra�eniu �Lipka Tatar�ar� (�Tatarzy litewscy�) pierwsze s�owo, zrobili z tego w�asne - Tatar�w Lipk�w. Nazwy tej u�ywano potem i w dokumentach Rzeczypospolitej i w historiografii.

Istotnie, w jar�ykach (czyli poselstwach) chan�w krymskich Gerej�w do kr�l�w polskich z wieku XVI, a te� p�niejszych, spotykamy nazw� Lipka, jako zniekszta�con� w wymowie i pisowni nazw� w�asn� Litwy.

Tu zacytuj� jar�yk chana Mechmed Geraja I do Zygmunta I, datowany 22 pa�dziernika 1520 roku - oto fragment:

�Ojciec nasz Mengli Geraj, Had�i Geraj. i dawni chanowie utrzymywali przyjazne stosunki z kr�lem polskim W�adys�awem oraz z wielkim bejem lipkowskim (libkanum beyi - po tatarsku) Dawudem, a tak�e z kr�lem polskim Kazimierzem oraz z wielkim bejem lipkowskim. ��damy od kraj�w lipkowskiego i polskiego 15.000 floren�w polskich. Kraj lipkowski i polski obydwa znacz� dla nas to samo, a ich wrogowie s� i naszymi wrogami."

Wielki bej lipkowski, to oczywi�cie wielki ksi��� litewski Witold.

Od Turk�w i Tatar�w krymskich termin �Lipka� przeszed� do j�zyka polskiego i zaistnia� na r�wni z terminem "Tatar litewski". Zapo�yczenie to dokona�o si� za po�rednictwem stosunk�w dyplomatycznych. Polacy czytaj�c i s�ysz�c ze strony Tatar�w krymskich i Turk�w tego rodzaju okre�lenie Tatar�w litewskich, przyswoili sobie to s�owo i zacz�li sami go u�ywa�. Po wojnach tureckich w latach 1672 i 1678, nazwa Tatar - Lipka, zakorzeni�a si� i wesz�a w sk�ad nazewnictwa dokument�w oficjalnych.

Wielk� rol� przypisywali Tatarzy w swoich legendach ksi�ciu Witoldowi. Nazywali go Wattad, w j�zyku arabskim s�owo to oznacza obro�c� islamu i praw muzu�man�w na ziemiach niemuzu�ma�skich. Starsza forma tego imienia, Widowd, lub Witowt, u�ywana jeszcze przez historyk�w i heraldyk�w w dziewi�tnastym stuleciu, si�� zbli�e� fonetycznych, kojarzy�a si� Tatarom ze s�owem Wattad, kt�re traktowali jako synonim imienia w�asnego - Witowt.

Wielki ksi��� Witold po��czy� "przyjemne z po�ytecznym" - utworzy� z osiedli tatarskich pas obronny, wzd�u� granicy �mudzkiej i w okolicach warownych zamk�w na Litwie - obok Trok�w, Wilna, Kowna, Lidy, Krewa, Nowogr�dka, Grodna. Osadnictwo tatarskie mia�o wyra�ne znami� obronne oraz strategiczne, jako ochrona nadgraniczna przeciwko Zakonowi Krzy�ackiemu i Zakonowi Kawaler�w Mieczowych. Tatarzy litewscy uwa�ali Witolda za swego chana i obro�c�, i do ko�ca lat trzydziestych naszego stulecia wymieniali jego imi� w swoich modlitwach.

Prawa szlacheckie Tatar�w tzw. hospodarskich, zosta�y usankcjonowane i potwierdzone oficjalnie, przez dwa przywileje kr�la Zygmunta Augusta z lat 1561 i 1568 oraz przez szereg innych przywilej�w nast�pnych kr�l�w, i tak - przez Stefana Batorego z roku 1576, Zygmunta III z roku 1609, W�adys�awa IV z roku 1634, Micha�a Korybuta Wi�niowieckiego z roku 1669, oraz przez szereg konstytucji sejmowych.

Tatarzy litewscy dzielili si� na cztery grupy spo�eczne, kt�re na terenach Rzeczypospolitej, a przede wszystkim na terenach Wielkiego Ksi�stwa Litewskiego, by�y odwzorowaniem hierarchii spo�ecznej Z�otej Ordy.

Sprawa za� wygl�da�a nast�puj�co - szlachta czy arystokracja tatarska, posiadaj�ca podobne przywileje na Litwie, uzyskiwa�a po�wiadczenie szlachectwa w Z�otej Ordzie, kt�re by�o podstaw� do uzyskania szlachectwa na Litwie, m�wi�c dzisiejszym j�zykiem - po�wiadczenie szlachectwa wystawione przez chana krymskiego czy kaza�skiego by�o potwierdzane przez Wielkiego Ksi�cia Litewskiego, a p�niej przez kr�l�w i Sejm Rzeczypospolitej.

Inaczej wygl�da�a sytuacja z kniaziami tatarskimi i p�niej litewskimi. Dawna, przedrozbiorowa Rzeczpospolita jak wiemy nie uznawa�a �adnych tytu��w arystokratycznych, o ile dany r�d nie pochodzi� od jakiej� dynastii panuj�cej.

A wi�c, Tatarzy u�ywaj�cy na Litwie tytu�u kniazi�w, byli najbli�szymi krewnymi lub potomkami cz�onk�w dynastii panuj�cej w Z�otej Ordzie. By�a to pierwsza, najmniej liczna grupa tatarskiej arystokracji. Tytu�y owe zatwierdza� kr�l i sejm Rzeczpospolitej w ka�dym przypadku osobno.

Dalsz� grup� by�a szlachta tatarska, p�niej litewska, tak zwani - Tatarzy hospodarscy. W hierarchii tytularnej u Tatar�w wygl�da�o to nast�puj�co - najpierw byli kniaziowie, nosz�cy te� czasem tytu� carewicz�w, je�eli byli bliskimi krewnymi panuj�cego chana, potem w hierarchii usytuowani byli begowie lub z turecka bejowie, dalej szli murzowie (Mirza tub murza - synonim; od s�owa emir-zade - czyli dos�ownie syn Emira tj. panuj�cego), po mirzach za� nast�powali ni�si w hierarchii u�anowie - s�owo to pochodzi od s�owa oglan, lub ohlan - co oznacza ch�opiec, chwat, dzielny. Z czasem bejowie, tj. kniaziowie i carewicze, przestali u�ywa� tytu�u beja czy bega. Od XVII w. u�ywali tytu�u murza lub rnirza, jak reszta szlachty tatarskiej w Polsce.

W dalszych moich wywodach zajm� si� tak pochodzeniem herb�w tatarskiej szlachty, jak i histori�, jak�e barwn�, poszczeg�lnych rod�w. Na pocz�tek stara�em si� da� rys og�lny po�o�enia tatarskich rodzin szlacheckich w Rzeczypospolitej."

The Tatatrs of Commonwelath known also as Lithuanian Tatars bound its fate with Poland about 600 years ago coming to Polish Lithuanian Commonwealth from Golden Horde, Khanates of Khazan, Astrakhan, Crimea, and Tatar states which were created after the break of Golden Horde. Main migration took place between end of 14th century and end of 16th century but some also came to Poland during bolshevik revolution. Since the end 18th century most of Tatars living on the territory of Commonwealth were polonised and also were taking active part in the fight for independence of Poland. Polish Tatars were called by both Poles and other Tatars and Turks "Lipki".

Khan Mehmed Gerey writes to Sigismund I King of Poland in his letter from year 1520:

"Our father lived in peace with both Polish king and Bey of Lipki (Polish Tatars). The country of Polish king and Bey of Lipki is same for us. We want from Poland and Lipki 15.000 Polish florens and the friends of Polish King and Lipki Bey will be our friends, your enemies will be our enemies".

Actually the person who was titled as Bey of Lipki wasnt any Tatar but Grand Duke of Lithuania who was also a leader of all Tatars in Lithuania.

Vitautas (pol. Witold) Grand Duke of Lithuania settled his tartars on the borders and ordered them to secure it. Tatars considered him as their Khan.

Many of the Tatars were accepted into ranks of nobles of Polish Lithuanian Commonwealth. Their rights were confirmed by king Sigismund Augustus in years 1561 and 1568, king Stephen Bathory in 1576, King Sigismundus III in 1609, king Michael Korybut Wisniowiecki in 1669 and by many bills of parliament.

Tatars in the Commonwealth were divided on 4 classes which were coming from the social divisions of Golden Horde. To become a noble in the Commonwealth a Tatar must have been considered as aristocrate in the standarts of Golden Horde. If Khan of Kazan or Crimea wittnessed that Tatar is a noble, his rights were being accepted in Poland and Lithuania and was reciving noble status in Commonwealth.Some of the Tatars had titles of "prince". In the Commonwealth the title of prince was legal only if someone was coming in the straight line from one of the ruling houses. Only Tatars that were coming from the ruling house of Golden Horde were allowed to use it. Each case was being judged individually by Polish-Lithuanian parliament and the king.

and another article i found in english:

http://www.nasza-sokolka.org/site/Tatarzy/art-72.html

the name of district - Lipno - suggest that he was Tatar, Lipno sounds like name of the place where live Lipki - Polish Tatars.

If you are really descendant of those brave and valiant people you can be really proud of your genealogy

Originally posted by Scytho-Sarmatian That doesn't make much sense to me, and since you're not Mongolian I'm not overly inclined to believe you.  I think your opinion reflects some kind of mix-up or misunderstanding.  After all, how could the word "Ulan" mean "red" in Mongolian and "hero" in Tatar?  Aren't those languages closely related (or nearly identical)?  How could that difference possibly come about?   If a Mongolian member would clear this up it would be great.  If you are Mongolian and you are reading this, what do the words Ulan and Bataar mean in your language?  Thank you in advance for any replies.

well, if you are not content with my translation, then what do yous uggest Ulaan Baator means? Hero Hero? Baator is modern form of Ba'atur, title of Tem�jins father and S�be'edai, and it means hero like Turkic Tarkhan.

here's the proove that Ulaan Baator means Red Hero: http://en.wikipedia.org/wiki/Ulaan-Baatar

Oglan means youth in turkish, a name given to Turkic cadettes of elite troops, usually of noble birth. like the Acemi Oglan of the Janissary corps.